Choroby wirusowe skóry

Choroby wirusowe, takie jak opryszczka, mięczak zakaźny i brodawki są powszechnymi przypadłościami, z którymi można spotkać się w gabinecie kosmetologicznym. Specjaliści, którzy wykonują zabiegi, muszą oznaczać się dużą wiedzą, jak takie zmiany dokładnie wyglądają, jak odpowiednio je zidentyfikować i wiedzieć, kiedy odmówić zabiegu oraz nakłonić do wizyty u dermatologa w celu usunięcia zmian lub przepisania odpowiedniego leku w przypadku nawracającej opryszczki.

Wirus opryszczki (Herpes simplex virus – HSV) – przyczyny i objawy

Opryszczka jest zmianą powstającą na podłożu rumieniowym, w okolicy błon śluzowych i skóry. Występuje pod postacią pęcherzyków, które mogą się grupować i w których powstaje treść ropna. W trakcie gojenia z istniejącej zmiany powstaje strupek. Opryszczka charakteryzuje się bolesnością, swędzeniem oraz pieczeniem.

Choroba opryszczki wywołana jest przez herpeswirus typ 1 (HSV1) odpowiadający za infekcje w jamie ustnej, na błonach śluzowych, na twarzy oraz na czerwieni wargowej. Natomiast typ 2 (HSV2) odpowiada za zmiany w obrębie narządów płciowych i pośladków. Opryszczka w okolicy twarzy i na czerwieni wargowej w fazie aktywnej jest przeciwwskazaniem do wykonywania zabiegów medycyny estetycznej, jak i procedur kosmetycznych powiązanych z przerwaniem ciągłości skóry oraz uszkodzeniem bariery naskórkowej. Wykonywanie zabiegów podczas występowania zmian opryszczkowych może przyczynić się do rozprzestrzenienia się zmian – na przykład zajęcie rogówki może doprowadzić do poważnych powikłań ocznych. Wyróżnia się także zabiegi, które u osób ze skłonnością do opryszczki wargowej mogą powodować występowanie zmian. Do tego typu zabiegów należą:

• wypełniacze,

• mezoterapia,

• nici liftingujące,

• peelingi chemiczne,

• zabiegi laserowe.



Zabieg polegający na wstrzykiwaniu wypełniaczy wiąże się z obecnością egzogennych materiałów i może przyczynić się do reaktywacji wirusa u osób, które są podatne na jego występowanie. W przypadku peelingów chemicznych z powodu złuszczenia warstwy rogowej naskórka również może wystąpić zakażenie opryszczkowe objawiające się w postaci bolesnych nadżerek.

Opryszczka wargowa zwykle trwa od 7 do 14 dni. W pierwszych 2-5 dniach występują objawy, które zwiastują rozwijającą się już infekcję. Odczuwalne jest wtedy charakterystyczne pieczenie i mrowienie, punktowe obrzmienie oraz zaczerwienienie. Następnie pojawiają się pęcherzyki wypełnione przezroczystą treścią. Ostatnią fazą jest pękanie pęcherzyków i pojawienie się strupów, które ostatecznie odpadają, nie pozostawiając po sobie blizny, a jedynie rumień. Ważne jest, aby nie drapać i nie dotykać zmian. Często zdarza się również, że opryszczka powstaje w wyniku osłabienia odporności. Najważniejsze w opryszczce nawrotowej jest unikanie czynników prowokujących wysiew zmian. Czynniki predysponujące do powstania opryszczki na ustach to m.in.:

• stres,

• ciąża,

• zmarznięcie,

• uszkodzenie naskórka czerwieni wargowej,

• długie przebywanie na wietrze,

• stany gorączkowe,

• niedożywienie, niedobory witaminowe,

• choroby zakaźne,

• przemęczenie,

• miesiączka,

• infekcje,

• nadmierne nasłonecznienie.

Mięczak zakaźny

Mięczak zakaźny, którego czynnikiem wywołującym jest wirus Molloscum contagiosum (MCV), charakteryzuje się występowaniem półprzezroczystych guzków z pępkowatym zagłębieniem w środkowej części. Przy uciśnięciu zmiany wydobywa się treść. W wyniku tego, że zmiany są bardzo zakaźne, koniecznością jest ich usunięcie przez specjalistę. Inkubacja wirusa trwa od 2 tygodni do kilku miesięcy. Na mięczaka zakaźnego często chorują osoby z obniżoną odpornością i atopowym zapaleniem skóry. Zdarza się, że takie zmiany ustępują samoistnie. Niemniej można je skutecznie usunąć na przykład za pomocą lasera CO2 lub kwasu salicylowego i TCA. Zabieg powinien być wykonany przez dermatologa.

Brodawki wirusowe

Brodawki wirusowe, czyli zakażenia brodawczakiem ludzkim dzielimy na:

• brodawki zwykłe,

• brodawki stóp,

• brodawki płaskie.

Brodawki zwykłe to grudki o hiperkeratotycznej powierzchni, które przybierają neutralny kolor skóry. Najczęściej występują na rękach, palcach rąk i w wałach paznokciowych. Natomiast brodawki stóp, które również są zmianami grudkowymi o hiperkeratotycznej powierzchni, dzielą się na dwa typy: myrmecia (głębokie) i mozaikowate. Te pierwsze należą do bolesnych, głębokich zmian wywoływanych przez HPV-1, natomiast brodawki mozaikowate to powierzchniowe brodawki, za których pojawienie się odpowiada wirus HPV-2, często mają charakter rozległych zmian. Aby zapewnić skuteczny sposób leczenia, bardzo ważna jest właściwe rozpoznanie i niemylenie brodawek na stopach z nagniotkami, przede wszystkim ze względu na różne metody usuwania tego typu zmian. Brodawki na stopach można usunąć za pomocą elektrokoagulacji, lasera bądź krioterapią lub specjalistycznymi produktami. Z kolei brodawki płaskie to zmiany nazywane brodawkami młodocianych, są one lekko uwypuklone, często przyjmują przebieg linijny i zazwyczaj ustępują samoistnie.

Źródła:
Gospodarek – Komkowska E., Mikucka A., „ Mikrobiologia w dermatologii, wenerologii oraz w medycynie estetycznej i kosmetologii”, PZWL, 2021
Kołodziejczyk A., Kosmetologia Tom 2. PZWL, Warszawa, 2019.
Fot. Adobe Stock licencja Biotechnologia.pl https://stock.adobe.com/pl/search?k=opryszczka&search_type=default-asset-click&asset_id=140177629