Kwas hialuronowy w kosmetologii

Kwas hialuronowy (HA) jest jednym z najczęściej stosowanych składników aktywnych w preparatach kosmetycznych, z kosmetologicznego punktu widzenia stanowi bowiem bardzo skuteczną i bezpieczną substancję. Biorąc pod uwagę jego działanie biologiczne, właściwości fizyko-chemiczne, biozgodność i profil bezpieczeństwa, HA ma wielorakie zastosowanie w kosmetologii zarówno w produktach kosmetycznych do pielęgnacji skóry jak i zabiegach nowoczesnej kosmetologii i medycyny estetycznej. Obecnie badania nad tym składnikiem mają na celu opracowywanie nowych preparatów z HA i poprawę procesów produkcyjnych pod kątem biotechnologicznym. Mechanizm przenikania tego składnika w głąb skóry nie jest jednak do końca poznany.

HA jest polisacharydem należącym do glikozaminoglikanów. To składnik tkanki łącznej, nabłonkowej i nerwowej oraz macierzy zewnątrzkomórkowej. Jest związkiem organicznym, który naturalnie występuje w organizmie człowieka. Po kątem kosmetologicznym odpowiada za jędrność i elastyczność skóry. Kwas hialuronowy jest biozgodny z kwasem występującym u człowieka ze względu na taką samą budowę chemiczną – w związku z tym jest uznany za bezpieczny składnik. Niemniej jednak należy pamietać, że słabo oczyszczony kwas podczas procesu biotechnologicznego może mimo wszystko alergizować.

Kosmetyczne działanie kwasu hialuronowego i jego funkcja w kosmetykach

Kwas hialuronowy jest substancją nawilżającą. Chroni naskórek przed utratą wody i jest odpowiedzialny za ujędrnienie skóry i jej napięcie, łagodzi także stany zapalne. Ponadto zwiększa poziom nawilżenia skóry oraz wykazuje właściwości regeneracyjne. Ogranicza odparowywanie wody ze skóry, dzięki czemu pełni funkcję okluzyjną. Kwas hialuronowy znalazł również zastosowanie w produktach chroniących przed promieniowaniem, działając przeciwstarzeniowo i antyoksydacyjne. W kosmetykach kwas hialuronowy odpowiada za zagęszczenie i stabilizację fazy wodnej kosmetyków. Ponadto funkcjonuje jako modyfikator lepkości i środek kondycjonujący skórę. Jest również substancją antystatyczną, dzięki czemu zapobiega elektryzowaniu się włosów. Powyżej wymienione właściwości kwasu hialuronowego można potęgować, stosując inne składniki bioaktywne, na przykład ekstrakty roślinne, witaminy, aminokwasy, peptydy, białka, minerały, sacharydy, probiotyki itp.

Przenikanie kwasu hialuronowego

HA wykazuje istotne znaczenie jako system dostarczania składników aktywnych. Udowodniono, że zwiększa penetrację innych składników aktywnych przez warstwę rogową naskórka. Aktywność biologiczna i penetracja HA w głąb skóry zależy od masy cząsteczkowej tej substancji wykazującej różny wpływ na skórę właśnie w zależności od zastosowanego stężenia i wielkości cząsteczki. Uwodniona struktura HA dająca odpowiedni poziom nawilżenia wpływa na wchłanianie składników aktywnych i dodatkowo wspomaga ich zatrzymanie w nawilżonych warstwach naskórka.

Produkty kosmetyczne zawierające kwas hialuronowy i jego pochodne

Zarówno kwas hialuronowy jak i jego sole potasowe i sodowe są składnikami produktów kosmetycznych, których celem jest nawilżanie i regeneracja skóry. Znajdują się też w kosmetykach przeciwstarzeniowych. Zakłada się, że około 95% wszystkich produktów kosmetycznych zawiera dokładnie hialuronian sodu. Producenci wprowadzają również preparaty kosmetyczne do pielęgnacji twarzy oraz ciała w postaci kremów, balsamów, serum w połączeniu z różnymi innymi składnikami – kwas hialuronowy i jego hialuroniany często łączone są w jednym produkcie z peptydami, witaminami i ekstraktami roślinnymi.

Zabiegi z zakresu kosmetologii i medycyny estetycznej z zastosowaniem kwasu hialuronowego i przeciwskazania

● Wypełnianie zmarszczek, bruzd, modelowanie twarzy


Zabieg polega na iniekcji, czyli wstrzyknięciu kwasu hialurononowego jako wypełniacza. Jest to zabieg z zakresu medycyny estetycznej.

● Mezoterapia igłowa i mikroigłowa 


Zabieg z zakresu nowoczesnej kosmetologii. Polega na nawilżaniu, dostarczaniu składników aktywnych w tym kwasu hialuronowego, który jest bazą preparatu. Wykazuje działanie opóźniające procesy starzenia, a także usuwa drobne zmarszczki.

● Elektroporacja


Polega na dostarczaniu składników aktywnych w tym kwasu hialuronowego poprzez tworzenie kanałów w błonach komórkowych pod wpływem pola elektromagnetycznego. 

Przeciwskazaniem do zabiegów z użyciem iniekcyjnego wprowadzania kwasu hialuronowego jest ciąża, skłonność do powstawania blizn przerostowych oraz nadwrażliwość na składniki preparatu i aktywne choroby skóry.

Podsumowanie

Zainteresowanie kwasem hialuronowym i jego wykorzystaniem w produktach kosmetycznych pojawiło się przede wszystkim wtedy, gdy udowodniono, że stężenie kwasu hialuronowego zmniejsza się wraz z wiekiem. Badania in vivo i in vitro wykazały, że kwas hialuronowy działa regenerująco, przeciwzapalnie oraz przeciwstarzeniowo. Jednak dalsze badania kliniczne są w dalszym ciągu potrzebne, aby wykazać wszystkie kwestie metabolizmu kwasu hialuronowego, jak i różne sposoby działania tego składnika w zależności od cząsteczki. W ostatnich badaniach uzyskano obiecujące wyniki pod względem bezpieczeństwa i skuteczności działania nowych związków na przykład kwasu hialuronowego z mocznikiem – potwierdzono właściwości przeciwzapalne, działanie przeciwutleniające i działanie regenerujące skórę.

Źródła:
Juncan AM, Moisă DG, Santini A, Morgovan C, Rus LL, Vonica-Țincu AL, Loghin F. Advantages of Hyaluronic Acid and Its Combination with Other Bioactive Ingredients in Cosmeceuticals. Molecules. 2021 Jul 22;26(15):4429. doi: 10.3390/molecules26154429. PMID: 34361586; PMCID: PMC8347214.
Fot. https://www.pexels.com/pl-pl/zdjecie/zdrowy-jasny-reka-butelka-6663602/